اصطلاحات صنعت سنگ

در صنعت استخراج سنگ و سنگ بری از اصطلاحات مختلفی استفاده می شود که دانستن آن ها خالی از لطف نیست. در صورتی که قصد ورود به عرصه سنگ بری یا خرید سنگ را دارید، بهتر است با اصطلاحات صنعت سنگ بیشتر آشنا شوید، تا بتوانید انتخاب بهتری داشته باشید و تخصص بیشتری در انتخاب سنگ های مورد نظر خود داشته باشید. در ادامه این مقاله قصد داریم رایج ترین اصطلاحات صنعت سنگ بری را توضیح داده و شما را با آن ها بیشتر آشنا سازیم.

انواع اصطلاحات سنگ

اصطلاحات صنعت سنگ به طور کلی برای بررسی ویژگی های مرتبط با اندازه، نوع فراوری و ظاهر سنگ انجام می شود. در ادامه به توضیح هر یک از این اصطلاحات خواهیم پرداخت.

اصطلاحات صنعت سنگ مرتبط با اندازه

سنگ ها از زمان استخراج تا زمان تولید و ارائه به بازار در حال برش خوردن در ابعاد مختلف هستند. برش های معمول سنگ با نام های مختلفی شناخته می شوند که در ادامه به شرح آن ها خواهیم پرداخت.

کوپ سنگ

سنگ حین استخراج از معدن اغلب به شکل مستطیل های بزرگ یا مربع هستند. این سنگ ها که قطعات بزرگ دارند را کوپ می نامند. کوپ ها ممکن است دارای شکل هندسی منظمی نباشند. پس از استخراج کوپ ها آن را به کارخانه های سنگ بری منتقل می کنند تا فراوری شده و برش داده شوند.

پلاک سنگ

کوپ ها پس از انتقال به کارخانه های سنگ بری به صورت طولی برش داده می شوند. این برش های طولی از کوپ ها را، پلاک سنگ می نامند. این سنگ ها گاها فراوی شده و در اندازه های مختلف برش می خورند تا برای استفاده های متفاوت ساختمان سازی مورد استفاده قرار بگیرند.

لاشه سنگ

لاشه سنگ، سنگ هایی هستند که از برش کوپ های بزرگ تر به وجود می آیند. این سنگ ها در ابعاد بزرگ تولید شده و اغلب شکل هندسی منظم ندارند. بیشترین استفاده این سنگ ها در ساخت دیوار های خارجی بنا، کفسازی یا راهسازی می باشد.

اسلب سنگ

سنگ اسلب به سنگ های بزرگی گفته می شود که در ابعاد 280*170 سانتی متر تولید می شوند. این تکه های سنگ ممکن است با ضخامت ها 30 میلی متری یا ضخامت های دلخواه تولید شوند. برش و صیقل این سنگ ها به دقت و ظرافت بالا انجام می شود. از همین رو این سنگ ها می توانند برای نمای خارجی یا داخلی ساختمان کاربرد داشته باشند. این سنگ ها یک تکه هستند و رگه های طبیعی دارند و از همین رو نما و جلوه زیبا و خاصی به بنا می بخشند.

شمش سنگ

شمش سنگ نوعی سنگ است که به حالت طولی برش داده می شود. این نوع سنگ طولی اغلب ارتفاع 2 متر یا بیشتر دارد و ابعاد آن نیز به بالای 50 سانتی متر نیز می رسد. البته این نوع سنگ در ابعاد دلخواه نیز ممکن است برش بخورد. شمش ها برای ساخت دیوار، ساخت نما و بسیاری از دیگر استفاده های ساختمان سازی کاربرد های فراوانی دارد.

سنگ تایل

تایل ها سنگ هایی هستند که در ابعاد مختلف و به شکل مربع برش داده می شوند. نوع سنگ اغلب برای ساخت کف مورد استفاده قرار می گیرند.

حکمی

سنگ های که در ابعاد نسبتا کوچک مانند 50*50، 40*40 و یا 60*60 برش داده می شوند و معمولا برای سنگفرش های ساختمان کاربرد دارند.

اصطلاحات صنعت سنگ مرتبط با فراوری سنگ

سنگ ها برای آماده استفاده شدن اغلب فراوری می شوند. فراوری سنگ ممکن است شامل مواردی چون افزایش زبری سطح سنگ، کاهش زبری سطح سنگ، رنگ آمیزی سنگ و هر گونه تغییر در شکل خام سنگ برای افزایش کاربری و تسهیل در اجرای آن می باشد. در ادامه به شرح برخی از روش های فراوری سنگ ها خواهیم پرداخت.

برش موجدار، بی موج و موج پیچ

برخی سنگ های رسوبی به دلیل لایه لایه ته نشین شدن، هنگام برش خورد به صورت موجدار دیده می شوند. اگر برش سنگ در راستای چین خوردگی ها باشد، سنگ بدون موج دیده خواهد شد. در صورتی که موج های موجود در یک سنگ رسوبی در یک راستا نباشند و برش سنگ این موج ها معلوم باشد، اصطلاحا سنگ را موج پیج می نامند.

اسکوپ سنگ

برخی سنگ ها تنها با استفاده از ملات به صورت ایمن قابل نصب روی نمای ساختمان نیستند و امکان سقوط آن ها وجود خواهد داشت. از همین رو قطعات سنگ نما را با استفاده از لقمه های فلزی به سطح کار نصب کرده و با ملات محکم می کنند. به این عمل اسکوپ سنگ می گویند.

سنگ بادبر

سنگ بادبر به انواعی از سنگ با ضخامت هایی حدودا 4 سانتی متری گفته می شود که سطح آن ها با استفاده از تیشه های مخصوص غیر مسطح شده و ظاهری زیبا به خود می گیرند.

بوش همر یا سند بلاست

بوش همر یا سندبلاست کردن سنگ نیز نوعی روش فراوری سطح سنگ می باشد. این روش فراوری سنگ به صورت یکپارچه باعث زبر شدن سطح سنگ می شود.

فلیم کردن سنگ

فلیم (Flame) کردن سنگ ها به معنای وارد کردن حرارت به سطح سنگ با استفاده از شعله مستقیم گفته می شود. این روش فراوری باعث سوزانده شدن بخشی از قسمت های سطح سنگ و افزایش اصطکاک آن می شود.

مضرس و شیار دار کردن سنگ

مضرس کاری سنگ، روشی برای فراوری سطح سنگ می باشد که با استفاده از دستگاه های مخصوص باعث زبر شدن سطح سنگ با هدف افزایش اصطکاک سنگ می شود. شیار دار کردن سنگ نیز با همین هدف انجام می شود، با این تفاوت که در این روش به جای زبر کردن سطح سنگ، با استفاده از دستگاه شیارزن در سطح سنگ شیار هایی با اعماق متفاوت ایجاد می شود.

چرمی کردن

در این روش فراوری ساب سطح سنگ به گونه ای است که در آن خلل و فرج سنگ (همان حفره های سطح سنگ) با استفاده از رزین پر نمی شوند و سطح سنگ حالت مات خواهد داشت.

اصطلاحات مرتبط با اجرای سنگ در صنعت سنگ

روش های بسیار زیادی برای اجرای سنگ وجود دارد؛ با این حال به طور کلی دو نوع روش ویژه برای اجرای سنگ وجود دارد که در ادامه به شرح آن ها خواهیم پرداخت

بوک مچ

این روش نصب، مخصوص سنگ های اسلب می باشد. در این روش نصب سنگ های اسلب به گونه ای کنار یکدیگر قرار می گیرند که رگه ها و شکل ظاهری آن ها نوعی تقارن که محور آن ها وسط دو سنگ می باشد، ایجاد کند.

فورمچ

این نوع روش نصب نیز، مخصوص سنگ های اسلب می باشد و شباهت زیادی به روش بوک مچ دارد. با این تفاوت که در این نوع نصب از چهار سنگ اسلب استفاده می شود. این چهار سنگ به گونه ای کنار هم قرار می گیرند که با هم تقارن داشته باشند و محور تقارن آن ها محل اتصال چهار سنگ باشد.

اصطلاحات صنعت سنگ مرتبط با ویژگی های سنگ

سنگ های مختلف ویژگی های زیادی دارند که برخی از این ویژگی ها برای انتخاب انواع سنگ در ساختمان سازی از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. در ادامه برخی از مهم ترین اصطلاحات مرتبط با خصوصیات ظاهری و ذاتی سنگ را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

بازی رنگ

به تفاوت تنالیته رنگ ها در قالب کلی سنگ، بازی رنگ گفته می شود. این ویژگی با توجه به رنگ پس زمینه در سنگ سنجیده می شود.

تخلخل

تخلخل به معنای میزان سوراخ ها و منافذ موجود در یک سنگ می باشد. خلل و فرج در برخی سنگ ها مانند تراورتن تا حد زیادی بیشتر از سنگ های دیگر است. سنگ هایی که تخلخل بالا دارند، چسبندگی بهتری نیز دارند.

جذب آب

جذب آب، به میزان آبی گفته می شود که در شرایط مختلف به سنگ جذب می شود. جذب آب در سنگ های مختلف متفاوت است. بیشترین میزان جذب آب متعلق به سنگ های رسوبی و آهکی می باشد.

مقاومت سایشی

مقاومت سایشی به میزان مقاومتی گفته می شود که سنگ در برابر سایش و خط و خش از خود نشان می دهد.

مقاومت خمشی

مقاومت خمشی به میزان سختی و مقاومت سنگ در برابر خم شدگی سنگ و شکسته نشدن آن گفته می شود.

شال

شال به ناهمگونی طرح سنگ گفته می شود که غالبا در سنگ های گرانیت دیده می شود. این ناهمگونی از زیبایی طرح سنگ می کاهد.

سوالات متداول اصطلاحات صنعت سنگ

• سورت سنگ یعنی چه؟
  • سورت به معنای دسته بندی و تفکیک سنگ بر اساس نوع، جنس، رنگ و دیگر ویژگی ها می باشد. به عنوان مثال سنگ های گرانیت در دو یا سه دسته یا سورت قرار می گیرند، در حالی که سنگ های مرمریت سورت های بیشتری دارند.
• شوره سنگ چیست؟
  • شوره سنگ به سفیدک هایی گفته می شود که در سطح سنگ و بر اثر تبخیر آب و بر جای ماندن املاح معدنی به وجود می آید.
• قواره سنگ به چه معناست؟
  • قواره در صنعت سنگ به معنای قطعات سنگی به شکل مکعب مستطیل هستند و اغلب وزنی در حدود 10 تن دارند.
• مولتی وایر به چه دستگاهی گفته می شود؟
  • مولتی وایر نام دستگاهی است که چندین سیم الماسه در آن تعبیه شده و برای برش دادن چند سنگ اسلب به صورت همزمان مورد استفاده قرار می گیرد.